KERKCAFÉ MET DE GAAY FORTMAN - EEN BELEVENIS EN EEN TERUGBLIK

Hij schreef het boek ‘Moreel erfgoed’, met als ondertitel ‘Koers houden in een tijd van ontwrichting’. Het gaat over al wat een land aan publieke moraal heeft verworven, zoals gelijke behandeling en het discriminatieverbod. Anders dan ‘cultureel erfgoed’ zoals de Amsterdamse grachtengordel en de molens van de Kinderdijk is ‘moreel erfgoed’ nog geen bekend begrip. Af en toe komen publieke beginselen en deugden bij herdenkingen in de schijnwerpers.
Volgens De Gaay Fortman waart er een spook door de wereld. ‘In onze tijd is er ongelooflijk veel veranderd. We zijn op onze aardbol totaal met elkaar verbonden en krijgen te veel informatie. Hoe de wereld eraan toe is, is een grote zorg voor iedereen.’ Dat uit zich sinds de financiële crisis in angst voor verlies van identiteit. Daartegen komt men in opstand met simpele gevoelens. Er is geen verbondenheid meer en mensen trekken zich niets meer aan van verstand en geweten. ‘Waar zijn onze geestelijke wortels waaruit we ons staande houden?’, is de vraag die De Gaay Fortman stelt.
De ontzuiling in de jaren vijftig en zestig leidde tot ontworsteling (zoals de emancipatie) maar ook tot ontworteling. Kerk, geloof en godsdienst zijn in no time naar de achtergrond geraakt. Er zijn andere vormen van zondagsbeleving voor in de plaats gekomen. Toch is er een tekst die ons vertelt wat onze principes moeten zijn, namelijk de Grondwet. Al bij de Unie van Utrecht (1579) werd vastgelegd dat iedereen mag geloven wat hij wil en niemand mag onderzocht worden op zijn geloof. Artikel 1 van de Grondwet ‘Gelijke behandeling en discriminatieverbod’ zegt hetzelfde. Wij hebben godsdienst- en gewetensvrijheid. Wilders handelt in strijd met de Grondwet als hij stelt dat we de Islam moeten bestrijden en als hij kritiek heeft op Kamervoorzitter Arib.
Zo doet de regering hetzelfde als het om de aardbevingsgedupeerden in Groningen gaat. In de Grondwet staat dat iedereen veilig moet kunnen wonen. Volgens De Gaay Fortman weten nieuwe Kamerleden, die zweren op de Grondwet, niet of nauwelijks wat erin staat. Daarom is hij ‘grondwetactivist’. ‘Iedereen moet aan de grondwettelijk vastgelegde normen gehoorzamen en daarop aanspreekbaar zijn.’
terug